Aile Danışmanı Ebru Özer Özkul, psikolojik sağlamlığın; travma, zorlu
yaşam olayları ya da belirgin bir risk altında baş etme, sağlıklı uyum
gösterme ya da yeterlilik geliştirebilme süreçlerini içerdiğini söyledi.
Bazen başarıyla bazen de başarısızlıkla baş edebilmek gerektiğini
kaydeden Özkul, ”Risk ya da zorluğa maruz kalma durumunda
psikolojik sağlamlık gündeme geliyor. Kişinin duruma uyum
sağlayarak mevcut tüm olumsuz koşullara rağmen yaşamın farklı
alanlarında başarı elde edebilmesi gerekiyor. Bu da psikolojik
sağlamlık gerektiriyor” dedi.
Psikolojik sağlamlığın alt başlıklarında; eğitimsel sağlamlık, akademik
sağlamlık, duygusal sağlamlık, davranışsal sağlamlık, ego sağlamlığı
gibi kavramların bulunduğunu anlatan Ebru Özer Özkul şunları
söyledi:
Psikolojik sağlamlığı olan kişilerin özellikleri
“Eğer kişide yeterlilik ve yetenekleri ile doğru orantılı kendine güven
varsa, uyum becerisi, sosyal beceri, özyetkinlik, özerklik, problem
çözme becerisi, yüksek benlik saygısı ve ego kontrolü varsa psikolojik
sağlamlıktan söz edebiliriz. Otokontrolün olması çok önemli. En
önemlisi de yüksek benlik saygısı. Etkili problem çözme becerilerine
sahip olmak, özerklik, iyimserlik, geleceğe umutla bakıyor olabilmek
psikolojik sağlamlığı olan kişilerde bulunan özellikler. Zeka da
psikolojik sağlamlıkla doğru orantılı. Ayrıca daha uyumlu bir mizaca
sahip olmak da psikolojik sağlamlık açısından bir avantaj”.Psikolojik sağlamlığı olan bireylerin daha mutlu olduğunu ifade eden
Ebru Özer Özkul, mizah ve espri anlayışlarının da üst düzeyde
olduğunu ifade etti.
Aile Danışmanı Ebru Özer Özkul psikolojik sağlamlık konusunda şu
bilgileri verdi:
“Psikolojik sağlamlığı olanlar, zorlu yaşantıları tehdit olarak algılamak
yerine becerilerini sınayabileceği bir fırsat olarak algılayan,
kontrolünü kaybetmeyen, karşılaştıkları olumsuzlukları kendi lehine
çevirebilen ve böylece stres seviyelerini düşürebilen insanlar olarak
tanımlanıyor. Tüm risk faktörlerine rağmen koruyucu faktörlerle
olumlu sonuçlar elde etmeleri söz konusu.
Mutlu çocukluk geçirenlerin psikolojik sağlamlığı daha fazla
Ailede psikolojik sağlamlık çok önemli. Aile içindeki duygusal bağlar,
okuldaki veya toplumdaki sosyal destek varlığı psikolojik sağlamlığı
olumlu etkileyen faktörler. Sosyal bir çevrenin içinde yer alma, iyi
okullarda okuma. Bir gruba ait olmak. Sevildiğin sevdiğin ilişkilerin
olması, öyle bir ortamda olmak önemli.
Diğer yandan; destekleyici sıcak bir ailede büyümeyen çocuğun
psikolojik sağlamlığa ulaşması daha zor. Aile içi iletişimin sıkıntılı
olması, düşük sosyoekonomik düzey, iyi ebeveynlerin olmaması,
bunların hepsi psikolojik sağlamlıkla ilgili bir risk oluşturuyor.
Yapılan bir araştırmada; psikolojik sağlamlığı olan, mizah ve espri
anlayışı olan çocuk ve ergenlerin diğerlerine göre daha sağlıklı, daha
az çocukluk hastalığı geçirmiş, fiziksel olarak daha güçlü, uyku ve
yeme örüntüleri daha düzenli bireyler olduğu tespit edilmiş.
Cinsiyete göre psikolojik sağlamlıkCinsiyet de psikolojik sağlamlıkla ilişkili görülüyor. Kızların psikolojik
sağlamlığı erkeklere oranla daha fazla. Erkekler aile parçalanmalarına,
toplumsal etkilere, davranışsal anlamda kızlara oranla daha olumsuz
şekilde tepki gösteriyorlar. Bu durumlar erkeklerde davranış
bozukluğuna yol açabiliyor, akademik başarılarını olumsuz yönde
etkiliyor. Kızlar ise zorluklara rağmen akademik başarıya daha
yatkınlar.
Fakat, genç yaşlarda kız çocuklarının psikolojik sağlamlığı daha fazla
iken, ilerleyen yaşlarda erkeklerin psikolojik sağlamlığı kızları geçiyor.
Psikolojik sağlamlığı etkileyen faktörler
Psikolojik sağlamlığı belirleyen birçok bireysel ve çevresel faktör var.
Aile, okul, toplum ve çevrenin iyi olması, kişinin kendisiyle ilgili olumlu
atıfları, entelektüel kapasitenin yüksek olması, yumuşak başlı ve
herkes tarafından sevilen biri olması, iyi sosyoekonomik düzey, hepsi
psikolojik sağlamlığı olumlu etkiliyor.
